دستورعمل ها  واحد امور آزمایشگاه ها

دستورالعمل روش‌های تشخیص تب مالت براساس توصیه WHO تدوین شده و هدف ارائه یک دستورالعمل استاندارد جهت آزمایش رایت می‌باشد.

 ویبریو کلرا عامل وبا یکی از بیماری‌های نام آشنای انسانی است. وبا عمدتاً در ماه‌های گرم سال، وقتی که باکتری بتواند در آب آلوده به مدفوع تکثیر کند مشاهده می‌گردد. این بیماری یک نوع اسهال شدید است که در طی قرن‌ها به شدت وضعیت بهداشت و سلامت جوامع را تحت تأثیر قرارداده است. لذا شناسایی دقیق و سریع آن نقش مهمی در کنترل بیماری و جلوگیری از خسارت‌های ناشی از آن دارد.

ویبریو کلرا عامل وبا یکی از بیماری‌های نام آشنای انسانی است. وبا عمدتاً در ماه‌های گرم سال، وقتی که باکتری بتواند در آب آلوده به مدفوع تکثیر کند مشاهده می‌گردد. این بیماری یک نوع اسهال شدید است که در طی قرن‌ها به شدت وضعیت بهداشت و سلامت جوامع را تحت تأثیر قرارداده است. لذا شناسایی دقیق و سریع آن نقش مهمی در کنترل بیماری و جلوگیری از خسارت‌های ناشی از آن دارد.

تب خونریزی دهنده کریمه کنگو (Crimean- Congo Hemorrhagic Fever) CCHF  یکی از بیماری‌های ویروسی مشترک بین انسان و حیوان است که ازطریق کنه‌های آلوده به ویروس منتقل می‌گردد و در کشور ما نیز دیده می‌شود. آلودگی به این ویروس در دام‌ها بیماری بالینی ایجاد نمی‌کند ولی ممکن است در انسان باعث مرگ شود. دامداران، کشاورزان، کارگران کشتارگاه‌ها، دامپزشکان و کارکنان بهداشتی درمانی به‌خصوص در بیمارستان‌ها از جمله افرادی هستند که در معرض ابتلا به این بیماری هستند. نمونه‌گیری از افراد مشکوک به ابتلا به CCHF براساس دستورالعمل کشوری «مدیریت نمونه بیماران محتمل و قطعی تب خونریزی دهنده کریمه کنگو»،  تهیه شده توسط انسیتو پاستور ایران انجام‌می‌شود.

یکی از وظایف بسیار مهم شبکه آزمایشگاه‌های بهداشتی شناسایی ویبریو التور می‌باشد که به‌ویژه در فصول گرم سال از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و مانند هر فرآیند دیگری در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی نیازمند اطمینان از صحت و دقت نتا یج آن می‌باشد که این مهم، فقط و فقط با انجام کنترل کیفی مواد و وسایل مورد استفاده و اطمینان از صحت روش‌های تشخیصی حاصل می‌شود به‌این‌منظور فایل آموزشی درمورد اصول کنترل کیفیت محیط‌های کشت، مورد استفاده در فرآیند تشخیص آزمایشگاهی التور جهت استفاده در آزمایشگاه‌های بهداشتی تهیه شده است.

باکتری باسیلوس آنتراسیس عامل بیماری سیاه زخم است. نام‌های دیگر این بیماری در زبان انگلیسی آنتراکس(Anthrax)  و به فرانسوی شاربن است. نام آنتراکس از کلمه یونانی (Anthrakis)‌ به معنی ذغال گرفته شده که به‌دلیل زخم‌ سیاه رنگی هست که در این بیماری بوجود می‌‌آید. از بیماری‌های مشترک انسان و تعداد زیادی از حیوانات است که البته در حیوانات شایع‌تر و در انسان کمتر هست.
عامل بیماری باکتری میله‌ای شکل و غیرمتحرک و دارای کپسول بوده و هوازی ـ بی‌هوازی اختیاری است از خصوصیات مهم این جنس یعنی باسیلوس‌ها و این باکتری، تولید اسپور(‌‌Spore) است به‌همین دلیل، مقاومت محیطی زیادی دارند و اکثراً در آب هوا و بخصوص خاک حضور دارند.
بیماری شاربن در انسان در نتیجه تماس مستقیم با حیوانات بیمار و یا فرآورده‌های حیوانات مثل پوست، مو و پشم ایجاد می‌شود، بنابراین: دامپزشکان، دامداران،میکروب شناسان، کشاورزان، چوپانان، کارگران کشتارگاه‌ها و کارگرانی که در صنایع پوست و پشم کار می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلاء به این بیماری هستند. در حیوانات میکروب شاربن به‌طور مستقیم از حیوان آلوده به حیوان سالم منتقل نمی‌شود بلکه میکروب در بافت‌های حیوانات مبتلا وجود داشته و کمی قبل از مرگ از راه ترشحات مختلف به خارج دفع می‌شود. همچنین اگر لاشه حیوانات تلف شده کالبدگشایی شود و یا در دسترس پرندگان و یا حیوانات شکاری قرار گیرد، ممکن است بطور وسیع و خطرناکی میکروب را در خاک پراکنده کند. بنابراین انتشار میکروب در یک منطقه ممکن است بوسیله‌ی جریان آب، حشرات، سگ‌ها و سایر گوشتخواران، پرندگان وحشی و یا مدفوع دام‌های مبتلا تأمین شود. ورود عفونت به یک منطقه غیرآلوده همواره به‌وسیله موادآلوده حیوانی مانند: استخوان، کود، پوست، روده، پشم و موادکنسانتره و یاعلوفه آلوده صورت می‌گیرد. میکروب شاربن در انسان و حیوان ممکن است از راه خراش‌های پوستی، راه گوارشی و یا ازطریق تنفس ایجاد آلودگی نماید. گرچه در بیشتر مواقع طرز ایجاد آلودگی به درستی معلوم نیست، اما غالباً تصور می‌‌شود که دام‌ها در نتیجه خوردن غذاها و یا آب‌های آلوده مبتلا می‌شوند و در انسان میکروب بیشتر از راه خراش‌های پوستی وارد بدن می‌شود ولی ندرتاً ممکن است از راه مخاط دستگاه تنفس و یا گوارش افراد را مبتلا کند. بنابراین بسته به راه ورود میکروب سه نوع شاربن: شاربن پوستی، شاربن تنفسی و شاربن گوارشی، ایجاد می‌شود.
تشخیص آزمایشگاهی سیاه زخم در آزمایشگاه شامل آزمایش مستقیم، کشت و ایزوله نمودن، روش‌های سرولوژیک و روش‌های مولکولی می‌باشد که براساس طبقه‌بندی سازمان جهانی بهداشت باسیلوس آنتراسیس جزء گروه خطر میکروبی3 محسوب می‌گردد. جهت انجام آزمایش دید مستقیم بر روی نمونه بیمار باید کلیه الزامات سطح‌2 ایمنی زیستی رعایت شود.

جهت پیشگیری و انجام مداخلات درمانی از تست‌های تشخیصی سریع بعضی از بیماری‌ها در اختیار متولیان نظام سلامت در مراکز منتخب قرار گرفته است تا با افزایش دسترسی مردم و امکان انجام تست و مشاوره در یک روز به اهداف نظام سلامت نزدیک‌تر شویم. بدین منظور فایل‌های آموزشی زیر درخصوص نحوه استفاده و روش‌های کنترل کیفیت این تست‌ها تهیه شده است .

جهت پیشگیری و انجام مداخلات درمانی از تست‌های تشخیصی سریع بعضی از بیماری‌ها در اختیار متولیان نظام سلامت در مراکز منتخب قرار گرفته است تا با افزایش دسترسی مردم و امکان انجام تست و مشاوره در یک روز به اهداف نظام سلامت نزدیک‌تر شویم. بدین منظور فایل‌های آموزشی زیر درخصوص نحوه استفاده و روش‌های کنترل کیفیت این تست‌ها تهیه شده است . 

باتوجه به ابلاغ وزارت بهداشت طرح مذکور ازطریق اجرای پیمایش‌های مکرر و با فواصل زمانی یک‌ماهه، به‌مدت 3ماه انجام خواهد شد. هدف کلی این طرح کشوری، ارزیابی شیوع و بروز ابتلا به کووید-19 در ایران به‌عنوان بخشی از نظام مراقبت همه‌گیری بیماری در کشور است.
جمعیت هدف این مطالعه کلیه افراد ایرانی 6 سال و بالاتر و اتباع غیر ایرانی ساکن کشور خواهد بود که به روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی شده تصادفی انتخاب می‌شوند و آزمایش‌های سرولوژی‌IgG, IgM  در آزمایشگاه منتخب(‌آزمایشگاه مرکز بهداشت شهید بلندیان قزوین‌)‌ جهت افراد مایل به شرکت در طرح انجام شده‌ و نتیجه آزمایش به‌صورت کتبی فقط در اختیار شرکت کنندگان قرار می‌گیرد.